ชานมจาก เครื่องดื่มสมุนไพรต้นตำรับคุ้งบางกะเจ้า
ตามคำบอกเล่าของแพทย์พื้นบ้านผ่านบรรพชน ใช้เกสรหลังใบจากซึ่งมีอยู่หลังใบจากทุกใบชาวบ้านเรียกว่า "นมจาก" บางที่เรียก "นกจาก" มีสรรพคุณเป็นสมุนไพร บรรเทาอาการภูมิแพ้ เข่น การจามถี่ ๆ เวลาอากาศเปลี่ยน และยังช่วยขับสารพิษในร่างกาย บำรุงตับ ไต ช่วยให้รู้สึกสดชื่นเมื่อดื่ม และสร้างสมดุลให้ร่างกาย ชา"นมจาก" ยังเพิ่มคุณค่าของชาด้วยการใช้ดอกจากมาช่วยปรุงทำให้ชามีกลิ่นหอมละมุนมีเอกลักษณะเฉพาะตัวได้สรรพคุณดีงาม ชวนดื่มมากขึ้นอีกด้วย โดยมีขั้นตอนการทำดังนี้
ขั้นตอนการทำชานมจาก
- 1.ต้องไปหาจาก ที่มีนมจากด้านหลังใบ ลักษณะของนมจากจะเป็นขนๆ สีน้ำตาล โดยต้องเป็น ทางจากที่สมบูรณ์ เพื่อให้คุ้มค่าในการนำมาขูด
- 2.เลือกดอกจาก ที่กำลังส่งกลิ่นหอม ดอกกำลังจะบาน มีเกสรขึ้นมา นำมาล้างน้ำให้สะอาด แล้วนำมาหั่น
- 3.นำส่วนผสมทั้งสองอย่างมาผสมกัน แล้วนำมาตากแดดให้แห้ง ประมาณ 3 ครั้ง
- 4.นำส่วนผสมทั้งหมดมาคั่วในกระทะ เพื่อไล่ความชื้นและกระตุ้นต่อมน้ำมัน ที่มีกลิ่นหอมให้ทำงาน โดยการคั่วในกระทะจะใช้ไฟอ่อน และ ใช้มือในการคั่วไปเรื่อยๆ เนื่องจากต้องใช้ไฟอ่อนที่ไม่ร้อนจนเกินไป เพื่อให้กลิ่นหอมไม่แตกกระจาย ยังคงอยู่ในเนื้อชา
- 5.นำเนื้อชาที่คั่วแล้วมาปั่น แล้วใส่ใน Tea Bag (ถุงใส่ใบชา)
- 1.สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ทั้งต้น ตั้งแต่ใบจากที่สามารถนำไปมุงหลังคาได้ ช่วยกันแดดและฝนเป็นอย่างดี หรือนำไปทำจักสานเป็นภาชนะต่างๆ นำมาห่อขนม เรียกว่า “ ขนมจาก ” หรือนำมาห่อมวนยาเส้น เรียกว่า “ ใบจากยาสูบ ”
- 2.ผลจากสามารถนำเนื้อสีขาวใสข้างในมารับประทานได้ จะคล้ายกับลูกตาลสดแต่มีขนาดเล็กกว่า
- 3.น้ำหวานของต้นจาก โดยนำมาใช้เป็นสารให้ความหวานแทนน้ำตาล ที่ได้จากทะลายจาก
- 4.นมจาก ส่วนที่อยู่บริเวณหลังใบจาก สามารถนำมาตากแห้ง ทำเป็นชาได้ โดยสามารถนำมาต้มดื่มเป็นชาแบบปกติหรือนำไปผสมกับน้ำผึ้งมะนาวก็จะได้รสชาติที่แปลกใหม่อีกแบบหนึ่ง
สามารถรับชมวิดิโอสัมภาษณ์สุดพิเศษกับ คุณดวงใจ ฉายายนต์ เจ้าของศูนย์การเรียนรู้บ้านบางกระสอบ ได้แล้วที่